اختلال شخصیت مرزی

اختلال شخصیت مرزی به اختلالی گفته می شود که شامل علائمی همچون افکار خودکشی، ترس، استرس ها و عصبانیت های شدید و … است. آمار نشان می دهد افرادی که مبتلا به این اختلال هستند بیش تر از میان مردان است. تشخیص این اختلال در زنان بسیار راحت تر از مردان است. افرادی که به این اختلال دچار هستند در مرزی بین نوروز و پسیکوز قرار گرفته اند که دچار بی ثباتی عاطفی و رفتاری هستند و در اکثر مواقع احساس پوچی می کنند. مرزی بین رفتارهای چنین افرادی وجود ندارد گاهی ممکن است دوست داشتنی آدم به نظر بیایند و گاهی اوقات بی رحم ترین. به همین دلیل است که گفته می شود هیچ تعادلی میان رفتارهای او وجود ندارد. از مهم ترین نشانه هایی که افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی وجود دارد، نوسانات شدید خلق و خو است. از نظر افرا  یا افراد بسیار خوب و دوست داشتنی هستند و یا بسیار بد و ظالم. هیچ حد میانه ای برای هیچ چیز قائل نیستند.

مشکل افرادی که به این اختلال دچار هستند، می تواند ناشی از گذشته آن ها و یا رفتار والدین آن ها باشد. البته به قطع نمی توان که گفت علت آن فقط همین موارد است، بلکه علل دیگری نیز در آن نقش دارند. از دیگر عوامل می توان به ژنتیک اشاره کرد. دیگر عوامل عبارتند از :

• داشتن اختلال شخصیت اعضای خانواده
• طرد شدن، بی اعتنایی، تنها ماندن و داشتن دوران کودکی بد و آشفته
• طلاق مادر و پدر در کودکی و یا از دست دادن و رها کردن یکی از آن ها
• داشتن سابقه کودک آزاری چه به صورت جنسی و چه فیزیکی در بین اعضای خانواده
• عوامل مغزی که در تغییرات ساختار و عملکرد مغز که کنترل رفتارهای تکانشی و عاطفی را به همراه دارد.

از جمله علائم رایج این اختلال به شرح زیر است که به صورت مختصر به شرح هر کرئام از آن ها می پردازیم :

احساس خشم نامتناسب با شرایط و عدم کنترل خشم

افرادی که به این اختلال مبتلا هستند با پرت کردن و شکستن اشیای خانه و همچنین برخوردهای فیزیکی، خشم خود را خالی می کنند.

واکنش های هیجانی شدید

داشتن حالاتی همچون افسردگی، اضطراب، خشم در مقابل واقعیت ها و محدودیت های روزمره

داشتن اخلاق متغیر و بی ثبات

ممکن است فرد طی چند ساعت به طور مکرر دچار تغییر خلق و خو شود.

روابط شدیدا متغیر با افراد خانواده، دوستان و پارتنر

این افراد در یک آن احساس رضایت از زندگی و یا علاقه خود به دیگران را نشان می دهند و در لحظه ای دیگر از او متنفر می شوند و به شدت وضعیت موجود را بسیار بد می بینند.

افکار بدبینانه در اثر استرس شدید

داشتن افکار بدبینانه که موقتی بوده اما همیشگی هستند، از مهم ترین ویژگی های بارز این افراد است. این افراد با قرار گرفتن در وضعیت حساس و استرس شدید دچار افکار ناخوشایند و بدبینانه و جدان  شدن از اطراف می شوند.

افکار تکرار شونده ( نشخوار فکری) در خصوص آسیب زدن به خود

این افراد عزت نفس پایینی دارند و در خصوص آسیب زدن به بدن خود تصوری دارند مثل خودکشی، بریدن قسمتی از بدن خود یا سوزاندن نواحی مختلف بدن.

داشتن تصور و برداشت غیرمنطقی و ناپایدار از خود

این برداشت و رفتار می تواند سبب بروز تغییرات ناگهانی در احساسات، اهداف و برنامه ریزی در زندگی می شود.

رفتارهای پرخطر و قانون شکن

افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی برای اینکه از مشکلات فرار کنند و آرامش پیدا کنند به مواد مخدر و یا مشروبیات الکلی روی می آورند. پرخوری رانندگی خطرناک می تواند از رفتارهای پرخطر این افراد محسوب شود.

برخی افراد تصور می کننذ که معنای شخصیت اختلال مرزی در واقع مرزی میان افسردگی و اضطراب با اسکیزوفرنی در اشخاص  است. با تحقیقاتی که انجام شده است، اختلال شخصیت مرزی در واقع می تواند ترکیبی از افسردگی و اسکیزوفرنی باشد. همین امر سبب ناپایداری در اکثر مسائل زندگی می شود.

یکی از مهم نرین مسائلی که در این گونه افراد وجود دارد، خودکشی و یا تهدید به آن است که فرد همیشه آن را در فکر خود می پروراند. به طور مثال فرد همیشه در پی خودزنی و آسیب رساندن به خود است. معمولا بسیاری از رفتارهای خود آسیب زنی و خودکشی افراد مبتلا به این اختلال در جهت گول زدن دیگران می باشد. تحقیقات نشان داده شده است که 3 درصد از این تهدیدها و خودکشی ها موفقیت آمیز بوده اند. اینگونه افراد معمولا به سختی می توانند عکس العمل خود را به تعویق بیندازند و باید در همان لحظه خشم خود را برون ریزند و می توانند اقدام به خودکشی، مواد مخدر و مشروب خواری نمایند.

میزان خطر خودکشی افرادی که ابتلا به این اختلال هستند بیش تز از بیمارانی است که به اختلال دوقطبی دچار هستند، به خصوص اگر افسرده هم باشند و مشکل در مصرف الکل و مواد مخدر نیز داشته باشند.

داروها

داروهای شیمیایی که برای درمان این اختلال به کار می روند، عبارتند از :

• در برخی از بیماران می توان برای کنترل رفتار پرخطر از مهار کننده‌های منوآمین اکسیداز (MAOI) استفاده نمود.
• داروهای ضدافسردگی که می توانند کمک زیادی در بهتر شدن خلق و خوی این افراد داشته باشند.
• برای رفع افسردگی و اضطراب از بنزودیازپین‌ها به ویژه آلپرازولام می توان استفاده کرد.
• داروهای ضدجنون برای اینکه افراد بتوانند خشم خود را کنترل کنند.
• از کربنات لیتیوم و ضد تشنج ها می توان استفاده کرد.

روان درمانی

برای درمان این اختلال، روش های مختلف روان درمانی وجود دارد که اگر مرتب و به صورت طولانی مدت پیگیری شود، می تواند تا حد زیادی از علائم این بیماری را کاهش دهد. از مهم ترین روش های درمانی می توان به موارد زیر اشاره کرد :

رفتار درمانی

با شناخت باورهای غلط و غیرمنطقی از خود باید در کنترل رفتار و برخورد با حوادث اقدام کرد.

خانواده درمانی

خانواده افرادی که به این اختلال دچار هستند، باید این آگاهی داده شود که چگونه با آن ها برخورد شود.

رفتاردرمانی جدلی

رفتار درمانی جدلی ترکیبی از درمان فردی و گروهی است که باید با تمرین و بحث و جدل بتوان در قبال خلق و خوی نوسان کنترل لازم را انجام داد. روان درمانی از نوع یادگیری بهترین نوع روان درمانی است که یک نفر با تنظیم و کنترل رفتار و احساسات به بیمار آموزش لازم را می دهد.